Σελίδες

Δευτέρα 1 Απριλίου 2024

 


 Σας ενημερώνουμε ότι μεταφερθήκαμε από την Κηφισίας 89-91, Αμπελόκηπους, στο νέο ιδιόκτητο γυναικολογικό -παιδιατρικό μας ιατρείο, επί της Λεωφόρου Κηφισίας 64, Μαρούσι.

Το νέο ιατρείο μας είναι ευρύχωρο στα 130 τμ, λειτουργικό και ανακαινίστηκε εξολοκλήρου με σύγχρονη τεχνολογία. Στεγάζεται σε σύγχρονο γραφειακό συγκρότημα, επί της Κηφισίας, μετά τον κόμβο της Αττικής Οδού, πλησίον του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και κοντά πλέον στο Ιασώ.

Το ιατρείο είναι στην άνοδο της Κηφισίας, μετά τον Κόμβο της Αττικής Οδού και το Ιατρικό Κέντρο. Είναι το γυάλινο κτίριο πίσω από το Βενέτη και η είσοδος του κεντρικά, δεξιά του Βενέτη. Θα δείτε δίπλα στα ασανσέρ την πινακίδα ΚΟΡΩΝΙΣ ΙΑΤΡΙΚΗ της εταιρείας μας και τα ονόματα μας, για τον 4ο Όροφο. Διατηρούμε το ίδιο σταθερό 2106926247 και το ίδιο ωράριο λειτουργίας.

H πρόσβαση είναι εύκολη με αστική συγκοινωνία με στάση λεωφορείου μπροστά στο ιατρείο. Σημειώνω τη συχνή σύνδεση με τον Προαστιακό ανάμεσα σε Μετρό Δουκίσσης Πλακεντίας με τη στάση Προαστιακού Λ. Κηφισίας, δίπλα στο ιατρείο μας. Υπάρχουν αρκετά parking, πολύ κοντά στο ιατρείο. Πολλά parking στην περιοχή κλείνουν μετά τις 6, πάντως μετά τις 5, που κλείνουν γραφεία και εταιρείες, υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θέσεις στους γύρω δρόμους.

Καλέστε για οποιαδήποτε ερώτηση στα κινητά μας, τη γραμματέα μου Κα Χριστοπούλου στο 6974441583, το ατομικό μου 6974441894 και τη σύζυγο Παιδίατρο Κα Μιχαηλίδου στο 6974441567.

 


Κλείνουμε με συγκίνηση 21 χρόνια παροχής ποιοτικής ιατρικής στην Αθήνα και συνεχίζουμε, λίγο βορειότερα, σε έναν εξαιρετικό χώρο σε κομβική θέση, με μία υπέροχη αίσθηση δημιουργίας και απόλυτη προσήλωση στο λειτούργημα μας και στον ποιοτικό προληπτικό έλεγχο, με σταθερές τιμές και βελτιωμένες υπηρεσίες.

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2014

HPV- Ιός κονδυλωμάτων και καρκίνος του τραχήλου της μήτρας


hpv virusΗPV: μύθοι και αλήθειες

Ο ιός των κονδυλωματων αποτελεί τα τελευταία χρόνια αντικείμενο συζήτησης. Προκαλεί απορία, φόβο, πολλαπλά ερωτηματικά αλλά συχνά εκφράζεται και η υποψία ότι είναι μία περαστική ιατρική μόδα, που τελικά θα αποδειχθεί ασήμαντη. Ας ακολουθήσουμε λοιπόν τη μέθοδο ‘σωστό-λάθος’,  και με απλά λόγια αλλά με ισχυρή πλέον υποκείμενη βιβλιογραφία να απαντήσουμε όλα τα ερωτήματα, να διασκεδάσουμε τους φόβους και να θέσουμε το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις.
Ο ιός των κονδυλωμάτων είναι νεοεμφανισθείσα μόλυνση, δεν υπήρχε στο παρελθόν, όπως και ο ιός του AIDS.
ΛΑΘΟΣ Ο ιός υπήρχε πάντα, απλά μέχρι πρόσφατα δεν γνωρίζαμε την ύπαρξη του και το μηχανισμό δράσης του.
Ενοχοποιείται ως αιτιολογικός παράγων για καρκίνο τραχήλου, υπάρχουν όμως και περιπτώσεις καρκίνου όπου δεν φταίει ο ΗPV, όπως υπάρχει καρκίνος του πνεύμονα σε μη καπνιστές.
ΛΑΘΟΣ Η μοναδικότητα του καρκίνου τραχήλου είναι ότι σχεδόν πάντα προκαλείται από μία αρχική προσβολή HPV, δεν υπάρχει δηλαδή καρκίνος χωρίς να έχει προηγηθεί ο HPV. Κανένας άλλος καρκίνος δεν έχει τόσο αποκλειστικό αιτιολογικό παράγοντα. Πράγματι, το κάπνισμα δεν έχει τόσο ισχυρό αιτιολογικό ρόλο στην καρκινογένεση του πνεύμονα, όσο o HPV στον τράχηλο.
Μεταδίδεται σχεδόν πάντα μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας.
ΣΩΣΤΟ Φαίνεται ότι η κολπική διείσδυση αποτελεί τον κύριο τρόπο μετάδοσης γι’ αυτό και το προφυλακτικό παρέχει μεγάλο βαθμό προστασίας (κατά 70% ). Πάντως αναφέρεται μετάδοση και με την απλή εξωτερική τριβή των γεννητικών οργάνων, ακόμα και αν δεν ολοκληρώνεται η πράξη και τεκμηριώνεται η παρουσία του σε γυναίκες με αποκλειστικά ομοφυλοφιλικές σχέσεις.
Η μόλυνση είναι σχετικά σπάνια και οφείλεται στους πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους.
ΛΑΘΟΣ  Η μόλυνση είναι πολύ συχνή. Υπολογίζεται ότι κάθε γυναίκα έχει εφ’όρου ζωής κίνδυνο έως και 80% να μολυνθεί από τον ιό και βέβαια η πιθανότερη ηλικία προσβολής είναι τα πρώτα 10 χρόνια από την έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας. Οι πολλοί σύντροφοι αλλά και ο αριθμός των πρώην συντρόφων αυτών αποτελεί βέβαια παράγοντα που διευκολύνει τη μετάδοση του ιού.
Στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί τύποι ιών ΗPV με διαφορετική συμπεριφορά και ογκογόνο ικανότητα.
ΣΩΣΤΟ Υπολογίζεται ότι υπάρχουν πάνω από 120 διαφορετικοί ιοί HPV. Υπάρχουν οι ιοί (όπως ο 6 και  ο 11) που προκαλούν τις εξωτερικές βλάβες στο δέρμα και άλλοι συγγενείς τους ιοί που προκαλούν την εσωτερική τραχηλική βλάβη. Καποιοι εξ’αυτών (όπως ο 16 και ο 18) θεωρούνται υψηλού κινδύνου για καρκινογένεση στον τράχηλο ενώ άλλοι έχουν μειωμένη ή και ασήμαντη ογκογόνο δράση. Συχνά πάντως μία λοίμωξη μπορεί να προκληθεί από κοινού από διαφορετικά στελέχη. Βλέπουμε για παράδειγμα να υφίσταται εξωτερική βλάβη στο δέρμα και ταυτόχρονα το τστ Παπανικολάου να υποδεικνύει συνοδό τραχηλική αλλοίωση, προφανώς από άλλο στέλεχος του ιού.
Τα εξωτερικά κονδυλώματα είναι και αυτά καρκινογόνα
ΛΑΘΟΣ Τα οξυτενή κονδυλώματα του δέρματος αναπτύσσονται στην πρωκτογεννητική περιοχή, μεγαλώνουν και πολλαπλασιάζονται σε γειτονικές θέσεις, προκαλούν ενόχληση και κνησμό αλλά δεν έχουν ογκογόνο δράση. Γι’αυτό άλλωστε στους άνδρες δεν ανησυχούμε για καρκινογένεση. Αναφέρεται πάντως στη βιβλιογραφία o ιδιαίτερα σπάνιος καρκίνος του πέους σχετιζόμενος με HPV λοίμωξη, δεν πρέπει λοιπόν να παραμελούνται και να φτάνουν σε μεγάλο μέγεθος.
Η απλή σωματική επαφή με άτομο που φέρει τον ιό μπορεί να μεταδώσει τον ιό.
ΛΑΘΟΣ  Η βιβλιογραφία είναι βέβαια ασαφής αλλά ο ιός δεν φαίνεται να μεταδίδεται με την καθημερινή επαφή, την αγκαλιά, την συγκατοίκηση, την τουαλέτα, τα μαχαιροπήρουνα και γενικότερα τον απλό συγχρωτισμό. Προφανώς χρειάζεται άμεση τριβή και ενοφθαλμισμός με προσφιλέστερη γι’αυτόν θέση αυτή των γεννητικών οργάνων.
Η βιβλιογραφία αναφέρει κονδυλώματα και σε παιδιά.
ΣΩΣΤΟ Όταν δεν αποτελεί αποτέλεσμα σεξουαλικής κακοποίησης, μπορεί να είναι λόγω απλού απρόσεκτου ενοφθαλμισμού από τα δάχτυλα του πάσχοντος γονέα στο δέρμα του παιδιού (συνήθως στη γεννητική περιοχή).
Η έγκυος με κονδυλώματα θέτει το έμβρυο σε μεγάλο κίνδυνο.
ΛΑΘΟΣ Ο ιός δεν έχει τερατογόνο δράση. Σπάνια πάντως μεταδίδεται στο έμβρυο και αναφέρεται η εύρεση λαρυγγικών κονδυλωμάτων στο νεογέννητο. Αν υπάρχουν εμφανή κονδυλώματα στο εσωτερικό του κόλπου συνιστάται η καισαρική τομή για να αποφευχθεί η άμεση έκθεση κατά τον τοκετό. Η έγκυος με τραχηλική βλάβη και παθολογικό τεστ Παπανικολάου δεν χρειάζεται να κάνει καισαρική τομή, ίσως κινδυνεύει η ίδια από τον ιό, όχι όμως το έμβρυο, και η καισαρική έτσι κι αλλιώς δεν προστατεύει απόλυτα.
Ο στοματικός έρωτας αποτελεί ασφαλή πρακτική όσον αφορά στη μετάδοση του ΗPV.
ΛΑΘΟΣ Τα τελευταία χρόνια έχει φανεί ως σοβαρό πλέον πρόβλημα τα κονδυλώματα στη στοματική και φαρυγγική κοιλότητα με δυναμική καρκινογένεσης. Ενώ το σάλιο φαίνεται να έχει κάποια προστατευτική δράση κατά του ιού, ο στοματικός έρωτας θεωρείται πλέον τεκμηριωμένος τρόπος μετάδοσης.
Οι ομοφυλόφιλοι άνδρες δεν κινδυνεύουν από τον HPV.
ΛΑΘΟΣ Τα τελευταία χρόνια αναδεικνύεται σε μέγα πρόβλημα υγείας η έξαρση του καρκίνου του ορθού εξαιτίας της προσβολής από HPV στις ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Είναι ανάλογο σε μέγεθος πρόβλημα με τον καρκίνο του τραχήλου με τη διαφορά ότι εδώ δεν υφίσταται ο προληπτικός έλεγχος με τα τεστ Παπανικολάου. Ανάλογο πρόβλημα βέβαια ανακύπτει με την πρακτική του πρωκτικού σεξ και στις γυναίκες.
Όταν μολυνθεί μία γυναίκα από τον ιό, θα τον «κουβαλάει» μέσα της για πάντα.
ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ  Στην πλειοψηφία των γυναικών, ιός θα εγκατασταθεί στην επιφάνεια των κυττάρων του τραχήλου, θα πολλαπλασιάσει το γενετικό του υλικό ανεξάρτητα από το DNA των κυττάρων και κάποια στιγμή, το πολύ στα 1-2 χρόνια, ο οργανισμός θα κινητοποιήσει τις φυσικές του άμυνες και θα τον εκριζώσει. Σε μικρό ποσοστό γυναικών (έως και 10%), ο ιός (συνήθως τα υψηλής ογκογόνου δράσης στελέχη) πράγματι μπορεί να επιμείνει για χρόνια, να ενσωματώσει το DNA  του σε αυτό των κυττάρων και σταδιακά να προκαλέσει διαταραχές στο DNA (προκαρκινική βλάβη) και τελικά να συμβάλλει σε ογκογόνο μετάλλαξη (καρκίνος).
Γυναίκα 40 ετών παρουσιάζει προκαρκινική βλάβη στο τεστ Παπανικολάου. Αυτό σημαίνει ότι αυτή ή ο σύντροφος της προσβλήθηκαν πρόσφατα από τον ιό HPV.
ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ Μπορεί πράγματι να είναι πρόσφατη λοίμωξη, αν συνυπάρχουν για παράδειγμα και εξωτερικά κονδυλώματα τότε είναι και προφανές. Μπορεί κάλλιστα όμως να πρόκειται για παλαιά προσβολή που σταδιακά να οδήγησε στις κυτταρικές βλάβες και να εκδηλώνεται τώρα με το παθολογικό τεστ Παπανικολάου.
Η μόλυνση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα μετά από πολλά χρόνια.
ΣΩΣΤΟ Η πορεία της λοίμωξης είναι έτσι κι αλλιώς συνήθως πολυετής. Το μεσοδιάστημα μεταξύ αρχικής λοίμωξης μέχρι να αναπτυχθεί σοβαρή προκαρκινκή βλάβη υπολογίζεται στα 7-15 έτη. Βέβαια σε μία μειοψηφία γυναικών αυτό μπορεί να είναι απρόσμενα μικρό, έως και 2 έτη από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας και την ταυτόχρονη μόλυνση από τον ιό. Γι’αυτό το λόγο το πρώτο τεστ Ππαπανικολάου πρέπει να γίνεται 18 μήνες μετά την έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας.
Ο κίνδυνος αφορά πρωτίστως τις νεώτερες γυναίκες.
ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ Η μόλυνση από τον ιό είναι πράγματι πιθανότερη σε μία 20χρονη αλλά αυτή είναι πιθανότερο να αποβάλλει τον ιό σε 1-2 έτη. Σε γυναίκες άνω των 30 η μόλυνση είναι σπανιότερη αλλά αν συμβεί είναι πιθανότερο να επιμείνει και να εξελιχθεί σε σοβαρή βλάβη.
Η μόλυνση από τον ιό προκαλεί πάντα καρκίνο του τραχήλου, αν δεν υπάρξει ιατρική παρέμβαση.
ΛΑΘΟΣ Ο ιός προσβάλλει την πλειοψηφία των γυναικών στη διάρκεια της ζωής τους αλλά καρκίνο του τραχήλου θα πάθει ένα πολύ μικρό ποσοστό καθώς συνήθως ο ιός δεν επιμένει, αλλά και αν επιμείνει σπάνια θα προκαλέσει σοβαρή προκαρκινική βλάβη και ακόμα σπανιότερα καρκίνο. Βέβαια ο καρκίνος του τραχήλου στις αναπτυγμένες χώρες και στην Ελλάδα όπου υπάρχει πληθυσμιακός έλεγχος είναι σπανιότερος, σε αντίθεση με τις αναπτυσσόμενες χώρες όπου και εμφανίζεται το 80% των συνολικών κρουσμάτων.
Οι καπνίστριες που μολύνονται έχουν αργότερα μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν σοβαρή προκαρκινική βλάβη.
ΣΩΣΤΟ Όταν ο ιός επιμένει, οι καπνίστριες έχουν έως και 2 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτυχθεί σοβαρή βλάβη σε σύγκριση με μη καπνίστριες.
Η επιμονή του ιού και η ανίχνευση του στο τεστ Παπανικολάου και σε κολποκοπήσεις για παραπάνω από δύο χρόνια αυξάνει τον κίνδυνο να προκαλέσει σοβαρή προκαρκινή βλάβη και καρκίνο.
ΣΩΣΤΟ Η επιμονή του ιού σημαίνει ότι μάλλον είναι στέλεχος με ισχυρή ογκογόνο δράση που κατάφερε να ενσωματώσει το γενετικό υλικό του σε αυτό των κυττάρων του τραχήλου και μπορεί πλέον να ενεργοποιήσει παθολογικές μεταλλάξεις.
Ο χρόνος επώασης, από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι την εμφάνιση βλάβης στο δέρμα ή το τράχηλο είναι λίγες ημέρες.
ΛΑΘΟΣ Ο χρόνος επώασης του ιού υπολογίζεται από 6 εβδομάδες έως και 8 μήνες.  Εξωτερικά κονδυλώματα έχουν σημειωθεί ακόμα και 3 εβδομάδες μετά την έκθεση. Τυπικός μέσος χρόνος επώασης θεωρείται το τρίμηνο.
Μία νέα γυναίκα που εμφανίζει HPV στο τεστ Παπανικολάου πρέπει να ενημερώσει το σύντροφο της, τωρινό ή πρώην.
ΣΩΣΤΟ Βέβαια πρέπει να θυμηθούμε ότι ο ιός παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλη διείσδυση στον πληθυσμό. Αν πάρουμε σήμερα μία φωτογραφία όλου του παγκόσμιου πληθυσμού το 10% των γυναικών έχει ενεργό λοίμωξη HPV και βέβαια είπαμε ότι η πιθανότητα προσβολής εφ’όρου ζωής πλησιάζει το 80%. Αποφεύγουμε λοιπόν να κατηγορήσουμε ή να έχουμε τύψεις. Ο σύντροφος, πρώην ή νυν, πρέπει να ενημερωθεί. Δεν κινδυνεύει ο ίδιος να πάθει καρκίνο, μπορεί όμως να μολύνει ή να έχει μολύνει ήδη κάποια αλλη γυναίκα, ή να εμφανίσει ο ίδιος κονδυλώματα. Η επώαση του ιού είναι χρονικά κάπως ασαφής οπότε είναι συχνά δύσκολο και για το γιατρό ακόμα να προσδιορίσει πότε έγινε η μετάδοση. Ψύχραιμη ενημέρωση λοιπόν.
Μία νέα κοπέλα με προσβολή από ΗPV και παθολογικό τεστ Παπανικολάου πρέπει να κάνει επέμβαση στον τράχηλο για να καταστραφεί η βλάβη πριν αυτή γίνει καρκίνος.
ΛΑΘΟΣ Ειδικά στις νέες κοπέλες τείνουμε να είμαστε ακόμα πιο συντηρητικοί. Η βλάβη σε αυτή την ηλικία είναι αρκετά πιθανό να υποχωρήσει μόνη της και επιπλέον δε θέλουμε να κάνουμε καταστρεπτικές επεμβάσεις στον τράχηλο της νέας γυναίκας εκτός αν είναι απολύτως αναγκαίο. Ο τράχηλος που έχει υποστεί χειρουργεία προδιαθέτει αργότερα σε δυσκολίες σύλληψης αλλά και σε κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Υπάρχουν φάρμακα, υπόθετα και πλύσεις που εξουδετερώνουν τον ιό.
ΛΑΘΟΣ Όπως δεν υπάρχει φάρμακο κατά του ιού της γρίπης αλλά μόνο αντιγριπικό εμβόλιο, το ίδιο ισχύει και για τον HPV. Οι θεραπείες είναι όλες καταστρεπτικές (διαθερμία, Laser) και οι τοπικές αγωγές για τα εξωτερικά κονδυλώματα είναι είτε επίσης εκριζωτικές είτε ενισχυτικές της τοπικής ανοσίας. Δίνουμε πράγματι έμφαση στις φυσικές άμυνες, συμβουλεύουμε τη γυναίκα να μην καπνίζει, αντιμετωπίζουμε συνοδά προβλήματα υγείας. Συχνά, (όταν το επιτρέπει ο βαθμός της βλάβης) απλά επαναλαμβάνουμε το τεστ μετά από μερικούς μήνες για να δώσουμε το χρόνο στις άμυνες του οργανισμού να κινητοποιηθούν και να διορθώσουν τις βλάβες στα κύτταρα.
Το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό αλλά είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο και δεν είναι βέβαιο ότι είναι ασφαλές.
ΛΑΘΟΣ Είναι τεκμηριωμένη και η ασφάλεια του εμβολίου με μοναδικές παρενέργειες τον ερεθισμό στο σημείο της ένεσης (20-90%) και παροδικό πυρετό (10-13%). Δεν αναφέρεται καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια και έχουν δοθεί πολλά εκατομμύρια δόσεις και των δύο εμβολίων στον παγκόσμιο πληθυσμό.
Το εμβόλιο κατά του τραχήλου της μήτρας αποτελεί απόλυτη προστασία κατά του καρκίνου.
ΛΑΘΟΣ Το εμβόλιο καλύπτει τους δύο συχνότερους και εντονότερα ογκογόνους ιούς, τον 16 και τον 18. Αυτοί ενοχοποιούνται στο 70% των περιπτώσεων καρκίνου τραχήλου, οπότε το εμβόλιο προστατεύει ακριβώς κατά 70%. Αξιόπιστες μελέτες δείχνουν ότι είναι πιθανό να καλύπτει και άλλα στελέχη καθώς οι ιοί είναι συγγενείς και έχουν ανάλογη δομή. Αυτή η διασταυρούμενη κάλυψη θα είναι ένα επιπλέον bonus και τελικά είναι πιθανό η προστασία να είναι μεγαλύτερη του 70%. Πάντως θα πρέπει να συνεχιστεί το πρόγραμμα των τεστ Παπανικολάου. Όταν εκλείψουν ο 16 και ο 18, δεν αποκλείεται άλλοι ιοί να καλύψουν το κενό, ο πληθυσμός πρέπει λοιπόν να συνεχίσει να ελέγχεται.
Κυκλοφορούν δύο εμβόλια στην αγορά εξίσου αποτελεσματικά.
ΣΩΣΤΟ Και τα δύο έχουν επαρκείς μελέτες που τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα τους κατά του καρκίνου του τραχήλου. Το τετραδύναμο εμβόλιο παρέχει επιπλέον κάλυψη κατά των ιών 6 και 11 των μη καρκινογόνων εξωτερικών κονδυλωμάτων.
Το εμβόλιο πρέπει να γίνεται στη νέα κοπέλα που δεν έχει ξεκινήσει σεξουαλική δραστηριότητα.
ΣΩΣΤΟ Η σεξουαλική δραστηριότητα αμέσως θέτει το ζήτημα αν έχει ήδη συμβεί προσβολή HPV, οπότε το εμβόλιο δε θα είναι τόσο χρήσιμο. Κυρίως όμως το εμβόλιο πρέπει να γίνει νωρίς (πριν τα 15) γιατί σε αυτές τις ηλικίες είναι καλύτερη η ανοσολογική ανταπόκριση του οργανισμού, άρα είναι πιο αποτελεσματικό, σε σύγκριση με το εμβόλιο σε μία 20χρονη παρθένα κοπέλα.
Ελπίζω ότι καλύψαμε τα πλέον κρίσιμα ερωτήματα. Παραθέτω επιπλέον αναγνωστικό υλικό από αξιόπιστες πηγές. Ο ιός των κονδυλωμάτων θα είναι για τα επόμενα χρόνια σημαντικό πληθυσμιακό πρόβλημα υγείας. Η έγκυρη ενημέρωση είναι το σημαντικότερο όπλο στην καταπολέμηση και εκρίζωση του ιού και κατά προέκταση του καρκίνου του τραχήλου.

Σάββατο 6 Ιουλίου 2013

«Ορμονικά προβλήματα» και περίοδος





Είναι ίσως η πιο συνήθης ερώτηση που ακούει ο γυναικολόγος: «χάλασε η περίοδος μου εδώ και δυο μήνες, μήπως είναι ορμονικό;»

H γυναίκα εννοεί κάτι ασαφές, βασικά δεν έχει ιδέα- απλά το «ορμονικό» στο μυαλό της ακούγεται αθώο και εύκολα ρυθμιζόμενο με απλά χαπάκια, σε αντιδιαστολή με οτιδήποτε πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμο, με χειρουργεία και μπελάδες.

Για το γυναικολόγο συχνά το ορμονικό πρόβλημα είναι εξίσου ασαφές και ενίοτε και αυτός δεν έχει ιδέα.

Εννοείται λοιπόν ότι στην ιατρική τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Η ρύθμιση του κύκλου είναι μία πολυπαραγοντική ιστορία όπου συμμετέχουν ο εγκέφαλος (προφανώς επηρεάζεται από stress, άγχος, πένθος, σωματική νόσο, απώλεια βάρους), ο θυρεοειδής (τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός διαταράσσουν τον κύκλο), τα επινεφρίδια (σε υπερ- αλλά και υπολειτουργία τους, επηρεάζονται τα επίπεδα κορτιζόλης και άμεσα και η περίοδος), βεβαίως οι ωοθήκες (σύνηθες πρόβλημα οι πολυκυστικές ωοθήκες) και φυσικά το τελικό όργανο, η μήτρα. Βάλτε στην εξίσωση την ηλικία της γυναίκας, αν έχει τεκνοποιήσει ή όχι, μήπως θηλάζει, μήπως είναι έγκυος, μήπως παίρνει ορμόνες ή άλλα φάρμακα, μήπως έχει πολύποδα, μήπως έχει καρκίνο στη μήτρα και πολλά άλλα μήπως. Και βέβαια όλα αυτά είναι μία απλοποιημένη παρουσίαση, ξεχάσαμε και το κυριότερο, πώς χάλασε η περίοδος- έπαυσε να έρχεται εντελώς, έρχεται ακατάστατα, παρατείνεται η διάρκεια, αυξήθηκε η ποσότητα; Όταν λοιπόν καλείτε στο γυναικολόγο, περιμένετε λύση στο πρόβλημα από το τηλέφωνο, εκνευρίζεστε και λίγο από τις πολλές ερωτήσεις του, λυπηθείτε τον και βοηθείστε τον να θέσει διάγνωση. 

Ας ηρεμήσουμε όμως, το σύνηθες πρόβλημα είναι διαταραχή λόγω stress, που είναι πραγματική αιτία και πρόβλημα, η γυναίκα δεν είναι κατά φαντασίαν ασθενής. Δύσκολο πρόβλημα, το άγχος και η κατάθλιψη ειδικά στους καιρούς που ζούμε είναι έντονα και μη μετρήσιμα- δεν υπάρχει αγχόμετρο- και η θεραπεία συζητήσιμη, ούτε και θέλουμε να δώσουμε ψυχοφάρμακα για μία διαταραχή της περιόδου. Είναι αλήθεια πάντως ότι ο εγκέφαλος ερμηνεύει το στρες σαν απειλή για τον οργανισμό και, όπως λέω στις ασθενείς μου, «κατεβάζει τα ρολά», σταματάει ωορρηξία και περίοδο, η γυναίκα «κινδυνεύει», δεν είναι καιρός για να χάνει αίμα και να μένει έγκυος. Η περίοδος μπορεί λοιπόν να σταματήσει εντελώς ή να είναι ακατάστατη.

Δεύτερο σύνηθες αίτιο είναι στις νέες κοπέλες αυτό που λέμε πολυκυστικές ωοθήκες (αφορά το15-20% των γυναικών εφηβικής-μετεφηβικής ηλικίας). Είναι ορμονική διαταραχή των ωοθηκών, που επηρεάζει ωορρηξία και ρυθμικότητα κύκλου και λόγω αύξησης των ανδρογόνων, μπορεί να προκαλέσει ακμή και τριχοφυΐα. Προσθέστε το stress- εξετάσεις σε σχολεία και πανεπιστήμια και όλα τα προβλήματα της εφηβείας και το πρόβλημα μεγαλώνει.

Tρίτο αίτιο, στις μεγαλύτερες γυναίκες, αυτό που λέμε κλιμακτήριο. Εδώ υπάρχει μία παρεξήγηση, κλιμακτήριος δεν είναι η οριστική παύση ης περιόδου, δηλαδή η εμμηνόπαυση. Κλιμακτήριος είναι η κλιμακωτή, σταδιακή διαδικασία έκπτωσης της ωοθηκικής λειτουργίας που διαρκεί από 2 έως και 10 χρόνια πριν την εμμηνόπαυση. Όταν λοιπόν μία 45χρονη έχει διαταραχή κύκλου, της λέω ότι οφείλεται στην κλιμακτήριο, αυτή συνήθως αντιδρά: «Από τώρα γιατρέ, κλιμακτήριο;» - εννοεί στο μυαλό της την εμμηνόπαυση, δεν επίκειται απαραίτητα η εμμηνόπαυση αλλά ο κύκλος έχει κάθε λόγο να μην κάνει τακτικές ωορρηξίες και να διαταράσσεται.

Αυτά τα ολίγα για ένα πολύ σύνθετο κεφάλαιο της ιατρικής που έχει ακόμα αρκετά σκοτεινά σημεία προς επίλυση. Η γυναικολογική ενδοκρινολογία και η ρύθμιση του κύκλου είναι ένα εξαιρετικά γοητευτικό θέμα με πολλές λεπτές παραμέτρους. Μελετώντας το, θαυμάζεις την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου οργανισμού και ειδικά της γυναίκας (στον άνδρα η ορμονική ρύθμιση της αναπαραγωγής είναι γελοιωδώς απλή) και έπαιξε αυτό ειλικρινά μεγάλο ρόλο στην απόφαση μου για την ειδικότητα της γυναικολογίας. 

Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2011

Αλέξανδρος Καλογερόπουλος, FRCOG Σύντομο βιογραφικό


ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ


Mαιευτήρας -Γυναικολόγος με εξειδίκευση στη μαιευτική υπερηχογραφία και τεχνητή γονιμοποίηση. Το 1994 αποφοίτησα αριστούχος της Ιατρικής Σχολής Αθήνας. Ακολούθησα μια επταετία ειδίκευσης και εμπειρίας στη Μαιευτική- Γυναικολογία σε νοσοκομεία του Λονδίνου. Το 1999 κατέστην μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Μαιευτήρων-Γυναικολόγων. To 2016 αναγορεύτηκα σε Fellow του Βασιλικού Κολλεγίου.

Απέκτησα εμπειρία σε βαθμό επιμελητή σε νοσοκομεία μεγάλης δυναμικότητας με επίσημο ενεργητικό χιλιάδων τοκετών και καισαρικών τομών υπό αποκλειστική ευθύνη.

Σύντομο βιογραφικό σε θέσεις Μαιευτικής-Γυναικολογίας στο Ηνωμένο Βασίλειο:


  • King’s College Hospital                                               
King’s College School of Medicine, London
Harris Birthright Research Centre in Fetal Medicine, London
Ερευνητική θέση στην Εμβρυική Ιατρική.
Εμπειρία στο μαιευτικό υπέρηχο στις 9-12 εβδομάδες (early pregnancy and nuchal scan), στις 20-22 εβδομάδες (anomaly scan) και στις λοιπές εβδομάδες της κύησης (growth scan and Dopplers).Ειδική εμπειρία στον τακτικό υπερηχογραφικό έλεγχο πολυδύμων κυήσεων και στην έγκαιρη διάγνωση μονοχοριονικών πολυδύμων κυήσεων. Συμμετοχή σε ερευνητικό έργο και δημοσιεύσεις.
Δίπλωμα στον υπερηχογραφικό έλεγχο πρώτου τριμήνου κύησης (Certificate of competence in 1st trimester ultrasound).


ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Sepulveda W. Sebire NJ. Hughes K. Kalogeropoulos A. Nicolaides KH. Evolution of the lambda or twin-chorionic peak sign in dichorionic twin pregnancies. Obstetrics&Gynaecology.89(3):439-41, 1997 Mar.

Sebire N. Kalogeropoulos A. Psarra A. Nicolaides KH. Nuchal translucency screening for chromosomal abnormalities. Chapter in Kurjak-Chervenak’s’ The fetus as a patient’. 1997, Parhenon Editions, London.


  • Mayday University Hospital, London                     
Θέση ειδικευομένου στη Μαιευτική -Γυναικολογία (Senior House Officer).
Βασική εκπαίδευση σε ένα απο τα απο τα νοσοκομεία του Λονδίνου με το μεγαλύτερο αριθμό μαιευτικών και γυναικολογικών περιστατικών.
Σημαντική εμπειρία στην αντιμετώπιση οξέων μαιευτικών περιστατικών, εκλαμψίας, οξείας αιμορραγίας κατόπιν αποκόλλησης, προδρόμου πλακούντα και ατονίας της μήτρας.

  • West Middlesex University Hospital, London          
Θέση ειδικευομένου στη Μαιευτική -Γυναικολογία (Senior House Officer). Συνέχιση της βασικής εκπαίδευσης και λήψη μεγαλύτερων ευθυνών στο χειρισμό περιστατικών στην Αίθουσα Τοκετών.
 

  • St Mary’s Hospital                                                   
Imperial College School of Medicine, London
Θέση ειδικευομένου στη Γυναικολογία (Senior House Officer)
Εκπαίδευση στη (μοναδική στο είδος της στην Αγγλία) Κλινική Καθ’έξιν Αποβολών υπό την επίβλεψη της  Professor Reagan.
Αποκλειστική ευθύνη στην οργάνωση και λειτουργία Μονάδας Διακοπής Κύησης με χρήση μιφεπριστόνης (RU486) -μισοπροστόλης


  • Hammersmith Hospital                                           
Imperial College School of Medicine, London
Θέση εκπαίδευσης στη Μαιευτική Υψηλού Κινδύνου.
Εκπαίδευση στην αντιμετώπιση και παρακολούθηση πολύπλοκων παθολογικών περιστατικών υψηλού κινδύνου στη διάρκεια της κύησης. Παρακολούθηση εγκύων με νεφρική ανεπάρκεια, μόσχευμα νεφρού, πνευμονική υπέρταση και άλλες σοβαρές καρδιοπάθειες, νοσήματα κολλαγόνου, ιστορικό πνευμονικής εμβολής και θρομβοφιλίας, αιμορραγική διάθεση, περιπεπλεγμένο σακχαρώδη διαβήτη.


  • Queen Mary’s Hospital, Sidcup, Kent                      
Θέση Specialist Registrar στη Μαιευτική Υψηλού Κινδύνου και -Γυναικολογία
Εμπειρία στη λήψη αποφάσεων και στο χειρισμό δύσκολων περιστατικών
Εκτέλεση γενικών εφημεριών χωρίς κάλυψη, με καθολοκλήρου ευθύνη στην αντιμετώπιση επειγόντων μαιευτικών και γυναικολογικών περιστατικών.
Επιτήρηση και εκπαίδευση νέων ειδικευομένων (Senior House Officer) και φοιτητών ιατρικής.
Εμπειρία και πλήρης ευθύνη στο χειρισμό περιστατικών στην Κλινική Υπογονιμότητας και Γυναικολογικής Ενδοκρινολογίας.
Επιτυχής γραπτή και προφορική εξέταση (MRCOG Part II Examination) Περίοδος Σεπτεμβρίου Νοεμβρίου 1999 και αποδοχή κατόπιν τελετής ως μέλους στο Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων.

  • Homerton University Hospital, London              
Θέση υποειδίκευσης στην Υπογονιμότητα και Τεχνικές Εξωσωματικης Γονιμοποιησης (Specialist Registrar in Reproductive Medicine and Assisted Conception) 
Εμμισθη αναγνωρισμένη θέση  Senior Registrar.
Εκπαίδευση στη διάγνωση και τεχνικές θεραπείας υπογονιμότητας.
Σταδιακή λήψη αποκλειστικής ευθύνης στη θεραπεία και παρακολούθηση με διακολπικό υπέρηχο περιστατικών διέγερσης ωοθηκών, ενδομήτριας σπερματέγχυσης, εξωσωματικής γονιμοποίησης και μικρογονιμοποίησης.
Χειρισμός δύσκολων περιστατικών και ηθικών διλημμάτων για χορήγηση θεραπείας. Λαπαροσκοπικές επεμβάσεις για τη διάγνωση και θεραπεία προβλημάτων υπογονιμότητας. Ειδική εμπειρία στην εκτέλεση ινομυωμεκτομών για την αποκατάσταση γονιμότητας.


Αναγνωρισμένα μεταπτυχιακά Courses


Οικογενειακός Προγραμματισμός, Margaret Pyke Family Planning

Βασική Κολποσκόπηση, Royal College of Obstetricians and Gynaecologists, London.

Αναπαραγωγική Ιατρική και Υπογονιμότητα, University College Hospital, London.

Diploma of the Faculty of Family Planning and Reproductive Health Care, of the Royal College of Obstetricians and Gynaecologists, London, August 2000.


Στα τέλη του 2001 επέστρεψα στην Αθήνα και ασκώ ιδιωτικά την ιατρική.

Είμαι παντρεμένος με δύο παιδιά, 24 και 22 ετών. Η γυναίκα μου Αμαλία είναι μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Παιδιάτρων και ασκεί ιδιωτικά την Παιδιατρική και την Παιδιατρική Αναπτυξιολογία. Η κόρη μου Μαρία Σοφία αποφοιτησε αριστουχος την Ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και ειδικευεται στη Μαιευτικη Γυναικολογια στην Οξφορδη..

Your Pregnancy – a survival guide



Pregnancy and childbirth is an amazing period of your life, with plenty of excitement and worries and eventually some unforgettable memories. We aim to provide careful monitoring and constant reassurance so that will be confident and relaxed to enjoy your pregnancy.

We count a total of 40 weeks, starting on the day that your last actual period began.
You obviously did not get pregnant on that day, but approximately 2 weeks later, upon ovulation, and the actual duration of the gestation is therefore 38 weeks. Still, we use your LMP (Last Menstrual Period) as a defining point, as cycle duration varies and it is frequently impossible for you to know exactly when you conceived.

Your first visit at the Practice is vital. Your period may be late and you are not certain what’s going on. We will confirm your pregnancy status and with pelvic ultrasound (which is absolutely safe) we will make certain that this is a healthy intrauterine pregnancy, thus ruling out a threatened miscarriage or an ectopic.
We will then sit down, take a deep breath and talk about the next 9 months, how your pregnancy will be monitored and exactly which investigations may be needed. We will discuss common pregnancy symptoms and worries, no matter how insignificant they may seem. You will leave the office relaxed, confident and jubilant.

We may need to repeat the scan to confirm that the pregnancy sac keeps growing and eventually the fetal heartbeat becomes obvious. I will also suggest some blood tests that will rule out infections such as rubella (german measles) and hepatitis. Some of those sound strange and offending, such as syphilis and HIV. Trust me, this is a universally accepted screening package in pregnancy and all those diseases, if promptly diagnosed and treated, can save your baby’s life.
An early visit to the Dentist will be advised. Your teeth and gums are sensitive in pregnancy and any kind of oral cavity infection can later be related to premature contractions and labour. Any dental work should therefore be carried out promptly, with the appropriate local anaesthetic. I would only wish to avoid a dental X-ray in pregnancy.

The first trimester, up to 12-13 weeks, can be rather difficult. Headaches, morning sickness and vomiting, swellings, mood swings, you name it. There is also a continuing risk of miscariage, gradually diminishing as your pregnancy progresses, and you might experience abdominal discomfort or even spotting. Your skin may well change while you're pregnant. You might find that it becomes less dry or less oily, or that you get fewer spots, or the opposite could happen. Extra fluid in your face may smooth out any wrinkles, but it may also make you look a bit chubby. Quite early on, you will notice that the area around your nipples is darker and a brown line appears down the centre of your abdomen. You may get brown
patches on your face too, especially if you're in the sun. All these colour changes go away or fade after the baby is born. Stretch marks, may appear on your bump and your breasts from about three or four months. There’s no evidence that these can be prevented. They fade after the baby is born but never disappear.
We will discuss any complaints and exclude potential problems and complications.

The next milestone is the nuchal scan at 12-13 weeks. You will be gradually feeling better and this a good time to enjoy your baby on ultrasound, fully formed and playful and not that big yet. This is also an excellent opportunity to check the space behind the baby’s neck, the nuchal translucency. All babies have a small quantity of luis underneath the skin of the back of the neck. In Down syndrome babies this is found commonly increased. Unfortunately not all Down babies have increased fluid and, vice versa, not all babies with increased fluid have Down’s syndrome. We have therefore monitored several thousands of pregnancies in US and in the UK ten years ago. We checked the nuchal fluid, took into account the age of the mother and obviously the pregnancy outcome. These observations resulted in a screening test, an equation with all the above parameters. This test can pick up more than 90% of Down babies. We will check the nuchal translucency, ask for your age and your last period, and enter all the parameters in a computer software. The computer will alter your basic, age-related risk for Down syndrome, and give you an adjusted risk. If the final risk sounds good, (and we’ll have a long chat about acceptable risks), we may decide to avoid an amniocentesis, even when you are older than 35. An additional, independent parameter that will increase the sensitivity of the test is a hormone blood test (free BHCG and PAPP-A). When your blood result is ready, we shall modify the risk and give you the final result.

The next important scan is the anomaly scan, or b-level scan. This will take place at 22-23 weeks of gestation. It is a thorough scan, checking number of fingers, heart valves and other important details of the baby’s anatomy. A normal result is reassuring but bear in mind that some minor abnormalities may still be missed, even in expert hands.

From 14 weeks onwards, you will also probably feel much better, with plenty of energy to do things and appetite. Take it easy and keep an eye on your scales. You will be free to have a holiday as long as you do not stress yourself too much and avoid exposure to the sun. You will be able to swim and take sport activities. Sex will also be part of the agenda, unless advised otherwise.

We will have regular visits in our Practice, every four weeks, and more frequently should any problem arise. We will be checking the blood pressure, the urine and your weight and we will do regular scans to check the baby’s growth. I will be checking on you overall welll-being, including the psyhological aspect and see that your pregnancy progresses smoothly. Our midwife will be advising on breast preparation for lactation and nipple care.

At 28 weeks I will ask you to have a glucose tolerance test, in order to exclude gestational diabetes.

At 32 weeks a Doppler scan will reassure us that the placenta remains healthy and that the blood flow and the oxygen supply to the baby is adequate.

At 37-38 weeks, in addition to ultrasound, we will do a cardiotocogram (CTG), checking the baby’s heart rate variation in relation to uterine contractions. This is an additional reassuring test to check fetal well-being.

From 36 weeks onwards, we will be prepared for labour. Early labour signs include regular contractions and the rupture of membranes. If your waters go, it will be easy to tell, there is usually plenty of it and you will get soaked. You must immediately get going for the hospital. If you start having painful contractions, check how frequently they come and whether they are regular or not. Genuine labour pain, as opposed to Braxton-Hicks contractions, comes and goes at regular intervals, initially every 20-30 minutes, gradually getting more frequent. When not certain, you ring me or my midwife and we tell you what to do. Another early sign is the ‘show’, a mucous, thick, vaginal discharge, occasionally mixed with small amount of blood. This is the cervical ‘plug’ that kept the cervix tightly sealed throughout pregnancy and prevented micro-organisms from ascending into the cavity of the womb. A couple of days prior to onset of labour, this, having served its purpose, will pop out. It is a fairly accurate sign that labour is imminent, so don’t panic, don’t rush to the hospital, just have your things ready.

When the time comes, be it regular pain or the waters, you ring me or the midwife and we all meet in Labour Ward. We will remain with you throughout the whole labour and keep you informed and so that you remain confident and reassured.

Epidural anaesthesia is strongly recommended, but obviously you are the one to decide. An epidural will completely stop any painful sensation without making you drowsy. You will be alert, yet relaxed. You will not be stressed and you will be breathing better and that helps the oxygen supply
to the baby. There are no significant recognised side-effects apart from a transient headache.
An epidural will not affect the labour outcome and will not increase the possibility for
caesarean section.

I will guide through the stages of labour, aiming towards a straightforward vaginal delivery, and I am keen to persist and wait, as long as it is safe, in order to get there. However if any complication arises, or if the baby simply gets ‘stuck’ within the pelvis, we will be ready to proceed, with your consent, to a safe instrumental delivery or caesarean section. The Labour Ward at Iaso is perfectly organised and the staff are trained to assist in any kind of emergency. In the end of the day what we must have is a healthy mother and a healthy baby and I am keen to pre-empt problems and advocate safe, standard practice.

Once the baby is born, we will give you to hold and hug for as long as you like, early bonding between the two of you is essential. In the meantime, I will remove the placenta and may need to put a couple of stitches in the vagina. You will then be able to rest for a couple of hours in Labour Ward Recovery before you are transfered to your bed in the Ward.

Basic guidelines and do’s and dont’s for your pregnancy

Any medication use should be discussed with us, particularly during the 1st trimester. You may take paracetamol tablets (Depon, Panadol), up to 3 a day, if you have a headache or a flu, and Buscopan tablets for the occasional tummy ache, but other than that talk to us and double-check.

The only strict prohibition in pregnancy is smoking and if you do smoke we will advise to give it up promptly. Smoking has been related to high risk of miscarriage, prematurity, placental abruption, high blood pressure. Maternal smoking has also been incriminated for cot death in infancy.

You may have sexual intercourse throughout pregnacny, unless otherwise indicated. Always make certain that this is not painful or uncomfortable and you may want to try different, more comfortable positions We obstetricians tend to advise against it during the last 4 weeks of gestation, but even then there is no harm you can do apart from initiating labour.

Try to keep away from stray cats and if you have a cat yourself, have someone else to collect its faeces. Avoid fresh salads if the greenery has not been thorougly cleaned.

Dring plenty of milk – at least two full glasses a day. You may opt for semi-skimmed milk, with less fat but same amount of calcium and vitamins. Make sure that your milk is pasteurised- avoid fresh goat milk from your village! Avoid evaporated milk – most of its vitamins have been affected.

Avoid nuts during pregnancy. Recent studies relate maternal consumption in pregnancy with subsequent allergy to nuts of the offspring.

You may use hair dye and nail polish, as this has not been found to have any detrimental effect whatsoever to your pregnancy.

You may drive your car up to the end of gestation, as long as there are no pregnancy complications. Always wear your seatbelt, with the the horizontal part underneath your belly and the transverse part crossing above it.

It is safe to work long hours in front of a computer screen, as it is established to be absolutely safe.


FOODS TO AVOID

• Soft cheese, such as Brie, Camembert, however, cottage, gruyere and feta cheeses are fine. Blue-veined cheeses, such as Danish Blue or Stilton should also be avoided.
• Unpasteurised goat's, cow's, or sheep milk. • Ready-prepared coleslaw. •Raw shellfish. •Raw eggs (in mayonnaise, mousses, cake-icing or cheesecake). •Paté (any type) •Raw or undercooked meat. •Liver (unacceptably high levels of vitamin A). •Peanuts or peanut butter (if there's a family tendency to allergies).



Common concerns and issues to discuss

Morning sickness

Nearly 80% of women experience pregnancy sickness - and not just in the morning. Some women will just feel a bit nauseous. Others will feel sick every day and may actually vomit. An unlucky few will be so unwell that they need to take time off work. The good news is that most women start to feel a lot better at about 14 weeks. Hormonal changes may be the cause: the pattern of sickness seems to follow the ebbs and flows of human chorionic gonadotrophin (hCG), the hormone that orchestrates the production of other pregnancy hormones. Levels rise rapidly during the first six weeks, peak at eight to 10 weeks, and begin to fall at 11-13 weeks. Some people believe that pregnancy sickness protects your baby from harmful substances, this may be why so many women can't bear coffee, alcohol, cigarette or petrol fumes at this crucial time. Snacking can help reduce morning sickness. Some women are really helped by sucking lemons or peppermints, others swear by crisps, bananas or breakfast cereals. Nibble something at night if you wake up. It may stop you feeling so sick in the morning. Homemade, day-old popcorn is said to reduce nausea. Keep crackers by the bedside to nibble before you get up in the morning. Try ginger biscuits or ginger ale, or make ginger tea by infusing a little grated ginger root with boiling water in a teapot. You can add lemon or honey to taste and drink hot or cold. A supplement of vitamin B6 with magnesium may help if you are vomiting a lot. Foods rich in B6 include cereals, bananas, baked potatoes, lentils and tinned fish. Sea sickness acupressure bands, which are available from pharmacies, may also be helpful. You should also try to rest as much as you can.


Varicose veins

Varicose veins are caused by a combination of factors. Pregnancy hormones relax the muscular walls of the veins, while at the same time there is more blood for your circulation to pump around. This makes it more difficult for the muscle tissues and the valves in the veins to pump the blood back up to the heart, which means that some blood pools in the lower body. Another factor is the weight of your enlarging uterus that puts extra pressure on the veins of the legs and pelvic region. Some women feel no discomfort, but others suffer a mild ache, or a heavy feeling in their legs, or even acute pain. Those who are expecting twins or multiples, or those for whom varicose veins run in the family - are more at risk. You can avoid trouble by: • Walking and swimming more, to pump the blood around; • Doing specific exercises to prevent the blood pooling - frequent ankle flexions and rotations, at least 30 seconds at a time, with the feet elevated; • Doing frequent pelvic floor exercises (see below); • Never sitting with your knees crossed, or thighs pressing against the edge of a chair; • Always resting with your legs raised; • Trying not to stand for long periods of time; If you are already suffering from varicose veins, the measures above can help, but also try wearing support tights and raising the foot of your bed to help the blood drain back to the heart. For maximum effect they should be worn right from the start of your pregnancy.


Pelvic floor exercises

Our pelvic floor muscles hold all the abdominal contents in place and keep us continent, that is, they stop urine and faeces escaping when we cough, laugh, sneeze or lift. Exercising your pelvic floor muscles now will tone them up so they give support to your growing baby and uterus and help you feel more comfortable during the pregnancy. After pregnancy, pelvic floor exercises will encourage healing and recovery in that area.



The exercise
Imagine you are desperate to empty your bladder, but when you get to the lavatory it's occupied. Instinctively, you will do a pelvic floor contraction and squeeze to stop wetting yourself. Try doing it now - pulling up around the front passage as if to stop yourself leaking, hold for a count of four and then release. You should feel the difference when you let go. Repeat the exercise in batches of six to eight as often as you can during the day. As well as holding for a count of four, try doing some where you squeeze, release, squeeze, release, quite quickly. Remember to keep breathing normally throughout. Once a week, while sitting on the loo, you can try to stop in midstream while peeing to check that you are doing the exercise correctly.

Breastfeeding

Your own breastmilk is exactly the right food for your baby. There's strong evidence that babies do best if they have nothing but breastmilk for about the first six months of life. This may be important if you have any diabetes or allergies in your family as the use of formula milk increases the risk of diabetes, asthma or eczema. Breastfeeding protects your baby from infections, including sickness and diarrhoea, ear infections and chest infections. For some infections this protection continues even after you stop breastfeeding. Exclusive breastfeeding - giving nothing except breastmilk - is more likely to reduce the risk or severity of allergies and provides the best protection. However, combining breastmilk with some formula still helps to reduce the risk of infections. Women who breastfeed have less risk of pre-menopausal breast cancer, ovarian cancer and broken bones due to osteoporosis in later life. If you choose to combine formula feeding alongside breastfeeding, you can increase your chances of maintaining a good milk supply if you only introduce formula once breastfeeding is well established. Your midwife, health visitor or breastfeeding counsellor can help you work out when – and how - to do this. But if you start to bottle feed from the beginning it can be very hard to change to breastfeeding. If you are undecided, it's therefore best to start breastfeeding. Your baby will benefit from even a few feeds of colostrum - which is the first milk that your breasts produce, rich in antibodies and other substances that protect against illness and infections.

Paediatric concerns

If you worry about the ‘day-after’, when you go home with your baby, have a chat with our Paediatrician, Dr Amalia Michaelidou. She is a Consultant Neonatologist at Iaso Neonatal Unit and a Member of the Royal College of Paediatrics in London. She will guide you through the basic do’s and dont’s and reassure you.


Above all, don’t worry. Pregnancy is a normal process and all problems and complications are very rare. Enjoy your pregnancy and don’t listen to horror stories and scenarios. We will be monitoring your pregnancy closely and keep you well informed and reassured.


Dr Alexandros Kalogeropoulos
Member of the Royal College of Obstetricians & Gynaecologists, London